લીમખેડા તાલુકામાં અખાદ્ય આઈસ્ક્રીમ, કુલ્ફી અને કેરીના રસ અને બિન આરોગ્યપ્રદ ઠંડા પીણાના વેચાણની વ્યાપક ફરિયાદો અને લોકમુખે ચર્ચાઓ ચાલી રહી છે, આરોગ્ય વિભાગ તેમજ ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગની નિષ્ક્રિયતા ના કારણે આવા વેપારીઓની ગામડે ગામડે હાટડીઓ જોવા મળી રહી છે, આવી ઠંડાપીણાની હાટડીઓ પર તપાસની લોકમાંગ ઉઠી રહી છે.
લીમખેડા તાલુકામાં ઉનાળાની તપતી ગરમીએ લોકોને ઠંડા પીણાંઓ તરફ આકર્ષ્યા છે, પરંતુ આઈસ્ક્રીમ, કુલ્ફી, લસ્સી અને કેરીના રસની હાટડીઓએ ગામડે-ગામડે, શેરીએ-શેરીએ ફેલાઈને લોકોના સ્વાસ્થ્ય સાથે ભયંકર ખેલ શરૂ કર્યો છે. લોકમુખે વ્યાપક ચર્ચાઓ અને ફરિયાદો ઉઠી રહી છે કે આ હાટડીઓ અશુદ્ધ પાણી, ગંદા વાસણો, બેડયુક્ત પદાર્થો અને હાનિકારક રસાયણોનો ઉપયોગ કરીને બનાવેલાં ઠંડાં પીણાંઓ વેચે છે, જે બાળકો, યુવાનો અને વૃદ્ધોના જીવનને જોખમમાં મૂકી રહ્યાં છે. આ બધું આરોગ્ય વિભાગ, ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગ અને સ્થાનિક વહીવટી તંત્રની નજર સામે ખુલ્લેઆમ ચાલી રહ્યું છે, પરંતુ આ તંત્ર નિષ્ક્રિય રહીને લોકોના આરોગ્ય સાથે ચેડાં કરવાની ખુલ્લી છૂટ આપી રહ્યું છે. લોકોમાં રોષ ફેલાઈ રહ્યો છે, અને ચર્ચાઓ ગાજી રહી છે.
લીમખેડા તાલુકાના ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં ખાસ કરીને પરપ્રાંતિય વેપારીઓ દ્વારા મોટરસાઈકલ પર ફરતી લારીઓ બેરોકટોક આઈસ્ક્રીમ, કુલ્ફી અને કેરીના રસનું વેચાણ કરે છે. લોકમુખે ચર્ચા છે કે આ વેપારીઓ હલ્કી ગુણવત્તાના દૂધ, ગંદા બરફ, નકલી ફ્લેવર્સ અને હાનિકારક રંગોનો ઉપયોગ કરે છે. કેરીના રસની હાટડીઓ વિશે વ્યાપક ફરિયાદો ઉઠી છે કે તેમાં નકલી સ્વાદ, રસાયણો અને સડેલી અને કાર્બાઈડ થી પકવેલી કેરીનો ઉપયોગ થાય છે, જે ફૂડ પોઈઝનિંગ, ઝાડા-ઊલટી અને પેટના ગંભીર રોગોનું કારણ બની શકે છે. ગામડાઓમાં આવા પીણાંઓ ખાઈને બાળકો અને વૃદ્ધો બીમાર પડી રહ્યા હોવાની માહિતી મળી રહી છે, અને હોસ્પિટલોમાં દાખલ થવાના કિસ્સા વધી રહ્યા હોવાનુ જાણવા મળી રહ્યુ છે. પરંતુ ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગ આવા વેપારીઓને રોકવાને બદલે રહેમનજર રાખી રહ્યું હોય તેવું લોકોને લાગી રહ્યુ છે. આરોગ્ય વિભાગની નિષ્ક્રિયતા વિશે લોકમુખે ચર્ચાઓ થઈ રહી છે કે આ વિભાગ શું ફક્ત નામનો જ છે?
લીમખેડા તાલુકાના બજારો, શેરીઓ અને ગામડાઓમાં ફેલાયેલી આ હાટડીઓમાં સ્વચ્છતાનું નામોનિશાન નથી. લોકો ફરિયાદ કરે છે કે ગંદા હાથે બનાવેલી આઈસ્ક્રીમ, કુલ્ફી અને કેરીનો રસ બેક્ટેરિયા અને રોગોનું ઘર બની રહ્યાં છે. ગંદા વાસણો, અશુદ્ધ બરફ અને બગડેલા દૂધનો ઉપયોગ આ હાટડીઓની હકીકત છે, જેના કારણે સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનો ગ્રાફ ઊંચો ચઢી રહ્યો છે. લોકમુખે ચર્ચા છે કે આરોગ્ય વિભાગના અધિકારીઓ નિરીક્ષણના નામે ફક્ત કાગળ પર રિપોર્ટ બનાવે છે, જ્યારે ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગની ટીમોને આ હાટડીઓ દેખાતી જ નથી. સ્થાનિક વહીવટી તંત્રની ઢીલાશ વિશે પણ વ્યાપક ફરિયાદો ઉઠી રહી છે. લોકો કહે છે કે આ તંત્ર એટલું નિષ્ક્રિય છે કે લાગે છે જાણે આ ગેરકાયદેસર વેચાણ નહીં, પણ કોઈ ઉત્સવ ચાલી રહ્યો હોય!
ઉનાળામાં ઠંડા પીણાંઓની માગ વધવી સ્વાભાવિક છે, પરંતુ આ હાટડીઓનું અખાદ્ય ઉત્પાદન લોકોના જીવન સાથે જુગાર રમી રહ્યું છે. લોકમુખે ચર્ચાઓ થઈ રહી છે કે આઈસ્ક્રીમ અને કુલ્ફીમાં નીચી ગુણવત્તાના દૂધ, અશુદ્ધ બરફ અને રસાયણોનો ઉપયોગ થાય છે, જ્યારે કેરીના રસમાં નકલી ફ્લેવર્સ, હાનિકારક રંગો અને ગંદા પાણીનો ઉપયોગ થાય છે. આવા પીણાંઓ ખાસ કરીને બાળકો અને વૃદ્ધો માટે જોખમી છે, કારણ કે તેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય છે. વ્યાપક ફરિયાદો ઉઠી રહી છે કે આ હાટડીઓ પાસે ન તો લાયસન્સ છે, ન તો સ્વચ્છતાનું કોઈ ધોરણ. સરકારી ગાઈડલાઈન્સનું ખુલ્લેઆમ ઉલ્લંઘન થઈ રહ્યું છે, પરંતુ તંત્ર નિષ્ક્રિય રહે છે. લોકોનો આક્ષેપ છે કે ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગની નિષ્ફળતા એટલી હદે વધી ગઈ છે કે તેનું અસ્તિત્વ ફક્ત કાગળ પર જ રહી ગયું છે.
લીમખેડામાં આ સમસ્યા નવી નથી, પરંતુ ઉનાળાની શરૂઆત સાથે તે વધુ ગંભીર બની છે. લોકમુખે ચર્ચાઓ ગાજી રહી છે કે ગામડાઓમાં ફરતી મોટરસાઈકલ લારીઓ ખાસ કરીને બાળકોને લક્ષ્ય બનાવે છે, જેઓ રંગબેરંગી આઈસ્ક્રીમ અને કેરીના રસની લાલચમાં ફસાય છે. આવા પીણાંઓના સેવનથી બાળકોને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવાનો સમય આવે છે, અને આવા કિસ્સાઓ વધી રહ્યા છે. વ્યાપક ફરિયાદો ઉઠી રહી છે કે સ્થાનિક વહીવટી તંત્ર ગેરકાયદેસર હાટડીઓને ખુલ્લેઆમ ચલાવવા દે છે. લોકો કહે છે કે આરોગ્ય વિભાગના અધિકારીઓ નિરીક્ષણના નામે ફક્ત ખાનાપૂર્તિ કરે છે, અને ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગની ટીમો આવા વેચાણને અવગણે છે. આ બધું જોઈને લોકોમાં રોષ ફેલાઈ રહ્યો છે, અને ચર્ચાઓ થઈ રહી છે કે તંત્ર લોકોના સ્વાસ્થ્યની જવાબદારી લેવાને બદલે તેને હળવાશથી લઈ રહ્યું છે.
લોકોનો આક્રોશ હવે ઉગ્ર બની રહ્યો છે. લોકમુખે ચર્ચાઓ ગાજી રહી છે કે ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ વિભાગે તાત્કાલિક જાગવું જોઈએ, દરેક હાટડીનું નિરીક્ષણ કરવું જોઈએ અને ગેરકાયદેસર વેચાણ બંધ કરાવવું જોઈએ. ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં ફરતી મોટરસાઈકલ લારીઓની પણ તપાસ થવી જોઈએ. વ્યાપક ફરિયાદો ઉઠી રહી છે કે આરોગ્ય વિભાગે લોકોના જીવનને પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ અને આવા વેપારીઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરવી જોઈએ. આ સમસ્યા ફક્ત લીમખેડા પૂરતી મર્યાદિત નથી; લોકોનું કહેવું છે કે આ એક સમગ્ર ગુજરાતની વ્યવસ્થાગત નિષ્ફળતાનું ઉદાહરણ છે. સરકારી તંત્રે હવે ઢીલાશ છોડીને દોડતું થવું જોઈએ. નાગરિકોનું સ્વાસ્થ્ય એ કોઈ રમતનો વિષય નથી. લોકમુખે ચર્ચાઓ થઈ રહી છે કે જો આજે પગલાં નહીં લેવાય, તો આવતીકાલે આ બેદરકારીના ગંભીર પરિણામો ભોગવવા પડશે. જો તંત્ર હજુ પણ ન જાગે, તો આ બેદરકારીની કિંમત નિર્દોષ લોકોના જીવનથી ચૂકવવી પડશે, અને લોકોનો વિશ્વાસ આ નિષ્ફળ વ્યવસ્થા પરથી સદંતર ઊઠી જશે. સરકારે આ મુદ્દે તાત્કાલિક ધ્યાન આપવું જોઈએ અને લોકોના જીવનની રક્ષા કરવા ઝડપી કાર્યવાહી કરવી જોઈએ.